Een onderzoekende houding ligt aan de basis van de werkzaamheden van een pedagogisch medewerker’. In mijn cursussen spreek ik daar vaak over. Iedereen lijkt het te begrijpen, maar wanneer ik er verder op in ga zie ik dat er kwartjes vallen. “Ah, dat bedoelen zij er dus mee”.
Een onderzoekend houding lijkt een containerbegrip geworden. Wij gebruiken het vaak, maar specifieker maken van het begrip zal waarschijnlijk effectiever zijn. Zo kun je er ook mee aan de slag. Van woord naar daad.
Woorden als opmerkzaam, nieuwsgierig, bedachtzaam en kritisch vormen de basis voor een onderzoekende houding. Natuurlijk krijgen deze woorden enkel en alleen inhoud, wanneer je het ook wil. Alles begint feitelijk bij de wens om…..
In het boek Onderzoekend vermogen in de praktijk (Van der Velde & Munneke, 2020) beschrijven zij de onderzoekende houding aan de hand van vier aspecten.
Opmerkzaam willen zijn
Opmerkzaam zijn betekent, alert zijn op kleine veranderingen. Je gebruikt je zintuigen en sensitieve responsiviteit om informatie/signalen op te vangen. Een kind dat al een paar dagen meer huilt dan gebruikelijk valt op. Wanneer je opmerkzaam bent, neem je het niet enkel waar, maar koppel je er ook een actie aan. Je stelt jezelf bijvoorbeeld een vraag. Wat is er gaande met het kind? Het uitgangspunt om de situatie te begrijpen.
Nieuwsgierig willen zijn
Waarom huilt het kind meer dan normaal? Je wil iets uitzoeken en oplossen. Je gaat actief op zoek naar informatie. Je wil moeite doen om het te begrijpen en daarom maak je gebruik van jouw speurders kwaliteiten. Je probeert informatie te krijgen door nieuwe informatie in te winnen, situaties te vergelijken en bekijkt de situatie van het huilende kind vanuit meerdere perspectieven. Huilt het kind enkel bij jou, meer dan gebruikelijk, of ook bij collega’s.
Bedachtzaam willen zijn
Je kunt als een kip zonder kop gaan handelen, maar even een moment van stilte, rust of reflectie, brengt je waarschijnlijk verder. Neem wat afstand om overzicht te creëren, om daarna weloverwogen te kunnen handelen. Je stelt jezelf meer vragen om de situatie beter te begrijpen. Wanneer huilt het kind? Waar huilt het kind? Hoe huilt het kind?
Kritisch willen zijn
Bekijk de situatie van het huilend kind vanuit meerder perspectieven, voordat je een conclusie trekt. Een te snelle conclusie kan zorgen dat je een beslissing neemt op basis van eenzijdige of incomplete informatie. Blijf kritisch tot de informatie die je tot je krijgt en je eigen handelen. Zie ik echt, wat ik zie? Hoor ik echt, wat ik hoor. Klopt de informatie? Klopt mijn handelen?
0 Reacties op "Wat betekent een onderzoekende houding?"